Troostrijke momenten rondom sterven

Onlangs werd ik ingeroepen door een familie. De man des huizes, ik noem hem John, was stervende en zijn echtgenote en haar twee dochters hadden ‘In het licht van sterven, ervaringen op de grens van leven en dood’ net alle drie gelezen’. Het ‘toeval’ wilde dat ik tot drie keer toe onder hun aandacht werd gebracht door verschillende artikelen waar iedere keer een afbeelding van mij tot hen leek te spreken. 

Liefdevol omringd

Een mooie, bijzondere ontmoeting hadden we. Het was heel speciaal hoe de vrouwen liefdevol om hem heen waren en liefdevol over hem spraken. Ik zag hoe ziek de man was en dat het niet lang zou duren. Ik stond open voor hun vragen en kon het proces duiden. Wij namen afscheid in het weten dat dit éénmalig was.

bruin witte vlinderStille verwondering

De volgende dag zit ik rond 13.00 uur even in het zonnetje in de tuin wat voor me uit te mijmeren. In eens strijkt er een bruin, witte vlinder neer op mijn hartstreek. De vlinder blijft een hele tijd zitten terwijl ik in stille verwondering toekijk. Als de vlinder weg vliegt, voelt het alsof mijn kruin zich opent. Een sensatie waarmee ik bekend ben, maakt zich van mij meester en kippenvel verschijnt over mijn lichaam. Direct associeer ik de vlinder met de man. Zodra mijn gedachten het overnemen, ebben langzaam maar zeker de intense gewaarwordingen weg.

In de volgauto

Een week nadien kom ik thuis van een aantal dagen in het buitenland en staat de vrouw des huizes op mijn antwoordapparaat. Zonder omhaal vraagt ze of ik haar terug wil bellen. Wanneer ik haar de volgende ochtend bel, blijkt ze met haar dochters in de volgauto te zitten. Nee, ik stoor niet, ze maakt me graag deelgenoot van het feit dat haar man na onze ontmoeting ‘s nacht is overleden, terwijl voor de dag daarna palliatieve sedatie was voorzien om 13.00 uur. Ik luister in stilte naar wat ze zegt: ‘ik dacht maar steeds aan wat jij ons had verteld en daarom kon ik erbij blijven’. Ik laat hen weten hoe geroerd ik ben. We verbreken de telefonische verbinding, maar mijn hart vergezelt deze familie tijdens de afscheidsplechtigheid nog geen uur later.

Troostrijke momenten

De ervaring met de vlinder daags na mijn bezoek is te speciaal om niet met de familie te delen en ik laat dat dan ook niet na. Enkele weken later ontvang ik een kaart met de volgende woorden: ‘Dank voor je lieve kaart. We werden erg getroffen door je verhaal over de vlinder want sinds John is overleden, is precies diezelfde vlinder op allerlei momenten bij ons. In de tuin, op de rand van mijn wijnglas, op de bloemen bij het graf en veel vaker. Ik voel de geest van John en weet dat het goed is met hem. […]

Dit zijn nu van die speciale momenten die niet alleen troostrijk zijn maar die ook getuigen van iets dat groter is dan de dagelijkse beslommeringen waar onze aandacht zo gemakkelijk naar uit gaat.

 

Ineke Visser (Koedam) werkte in hospices als vrijwilliger, coördinator, trainer en onderzoeker voor Peter Fenwick (UK) naar end-of-life-experiences. Zij is initiatiefnemer en voorzitter van het Landelijk Expertisecentrum Sterven en auteur van diverse boeken waar onder ‘In het licht van sterven, ervaringen op de grens van leven en dood’. Het is haar missie om bij te dragen aan verruiming van ons collectieve bewustzijn over sterven.